و کوتاه برد از طرف روسیه و با همکاری اذربایجان شمالی و کازخستان که روابط نظامی و سیاسی عالی با امریکا دارد، به یک دقدقه جدید برای
سپاه تبدیل شده است،زیرا رژیم ایران که در یک سال گذشته اذربایجان و کازاخستان را از همکاری با اسرائیل و امریکا برحذر داشته، ظاهرا با یک جواب قاطع از سوی این دول مواجه شده، و ان این است که اینجا دریای خزر است و ما مسلط بر این ابها هستیم و هر تهدید و عملی را با مشت اهنی جواب میدهیم.
سکوت ایران و فرماند هان سپاه هم بی ملاحضه نیست، زیرا نه قدرت نظامی در دریای خزر دارند و نه توانایی سیاسی برای مرعوب کردن این کشورها را دارد، و همکاری اقتصادی این کشورها و بخصوص کازاخستان،اذربایجان و قرقیزستان با غرب و اسرائیل رو به افزایش است و میتوان گفت که 60% اکتشافات نفت و گاز در این دریا بدست شرکت های امریکایی انجام میشود.
پاره ای از ناظران معتقدند که ایران، پس از مشاهده تجربۀ لیبی، دیگر مایل به مذاکره جدی پیرامون برنامه اتمی خود نیست و اهداف نظامی اتمی خود را رها نخواهد کرد. به همین دلیل، خطر برخورد نظامی با ایران بصورت جدی افزایش یافته است.
بمنظور افزایش آمادگی در مقابل احتمال هجوم نظامی تلافی جویانه ایران علیه میدانهای نفتی متعلق به شرکتهای آمریکایی در سواحل شرقی دریای خزر، کشورهای روسیه، قزاقستان، تاجیکستان و قرقیزستان، و اذربایجان در فاصله 9 تا 26 سپتامبر گذشته، به انجام یک مانور نظامی مشترک مبادرت نمودند. مسئولان نظامی و سیاسی ایران در قبال برگزاری مانور یاد شده و هدفهای آن، تاکنون سیاست سکوت را اختیار کرده اند.
در مانور نظامی مزبور که “مرکز-2011” نامیده شده، و در نوع خود بزرگترین رزمایش از زمان انجام مانور سال 2002 روسیه در آبهای خزر محسوب میشود، 12000 تن از نیروهای نظامی روسیه شرکت داشتند.
در جریان انجام مانور، ابتدا حمله نظامی آمریکا علیه تاسیسات اتمی ایران، سپس حمله تلافی جویانه ایران در بخشهای شرقی خزر، علیه میدانهای نفتی منطقه، باز سازی گردید و در مرحله بعد نحوه مقابله با این هجوم فرضی تمرین شد .
بر اساس گزارشهای انتشار یافته پیرامون مانور نظامی موسوم به “مرکز-11” ، واحد های اطلاعات جاسوسی روسیه، موضوع حمله تلافی جویانه ایران در آبهای خزر را کشف و متعاقباً، “واحد های مشترک واکنش سریع” و نیروهای عملیات ویژه آسیای مرکزی برای خنثی ساختن تهدید یاد شده در دو مرحله وارد عمل شدند.
بر خلاف مانور سال 2002 روسیه که در آن مقابله با تهدید ایران مورد اشاره مستقیم قرار نگرفته بود، طی مانور اخیر مقابله با خطر هجوم نظامی ایران بصورت آشکار مطرح شد.
رهبری مانور یاد شده را نیکلایی ماکاروف رییس ستاد مشترک نیرو های مسلح روسیه بر عهده داشت و دیمیتری مدودف رییس جمهور روسیه نیز در 26 سپتامبر و روز پایان عملیات، منطقه برگزاری مانور و واحد های شرکت کننده در آن را مورد بازدید قرار داد.