جنوب که ایا خواهان استقلال از کل کشور سودان هستند و یا خیر، اینک از انجا که نظر سنجی ها به طور قطع دال بر جدایی خواهد
بود، و این جدایی احتمالا مناطق نفتی و گازی سودان در جنوب را شامل خواهد شد، رژیم عمر بشیر و با حمایت مالی ، نظامی و مشاوره حکومت ایران شروع به اشکال تراشی برای این همه پرسی که میرود به عنوان یک الگو برای دیگر مناطق اتنیکی در خاورمیانه شود، کرده است.
تصور این را بکنید که اگر چنین روندی به یک نتیجه مطلوب و بدون خشونت بینجامد، ان هم در یک بلاد افریقایی چقدر میتواند مورد استفاده سازمان ملل و دیگران قرار گیرد و این احساس سیاسی و عملی را بوجود اورد که در حین سوال از مردم در مورد تصمیم گیری برای اینده خود، این امکان را میدهد که حل مشکلات اتنیکی، و ملی و قومی میتواند از طریق صلح امیز حل شود.
اما موفقیت چنین روندی خاری است در چشم دول و نظام های دیکتاتوری است، که دارای یک جامعه چند زبانه، مذهبی، و اتنیکی است و بوسیله زندان و اعدام دولت مرکزی قدرت سیاسی را قبضه کرده و زبان و فرهنگ خود را به وسیله زور به دیگر ملل موجود در کشور تحمیل میکند، و هر اعتراض سیاسی و دمکراتیک را با اتهام تجزیه طلب و محارب بشدت سرکوب میکند، تو گویی که خواست سیستم فدرال و یا جدایی که یک خواست سیاسی ناشی از اوضاع متنوع و خفقان حاکم است، نه یک خواست از جانب مردم غیر حاکم بلکه از جانب اجانب است.
اما روش قهر و خونین نظام هایی مثا سودان و ایران، دخالت انسانی و حقوق بشری سازمان ملل و دول ازاد را طلب میکند، تا از طریق سیاسی و با همکاری جامعه بین المللی حل شود، و بهترین و دمکراتیک ترین ان همان است که در حال حاضر و با حمایت سازمان ملل در جنوب سودان در حال انجام است.
اگر دول تمامیت خواه و سرکوب گر حداقل فضای ازاد سیاسی را به دیگر ملل و اقوام موجود در کشور و دگر اندیشان عرضه کنند، و تمامی حقوق رعایت شده و سرنیزه انان غلاف شود، دیگر به هیچ نیروی خارجی و حتی سازمان ملل برای حل معضلات وجود نخواهد داشت.
دیگر نمونه های یوگسلاوی، رواندا، کنگو، سیرالئون،صحرای غربی، عراق، افغانستان، تیمور شرقی،کوسووا، اتحاد شوروی سابق، و غیره قابل تامل است.
وزیر امور خارجه سودان علیه آنچه او آن را «مداخله» در همه پرسی آینده درباره جدایی جنوب از شمال کشور می نامد، حمله کرده است..
همه پرسی در ۹ ژانویه بخشی مهم از قرارداد صلح سال ۲۰۰۵ است که به جنگ داخلی شمال و جنوب سودان پایان داد. ناظران هشدار داده اند که آمادگی برای رای گیری از برنامه عقب است.
دیپلمات ها پیشتر در روز شنبه گفتند رییس جمهوری جنوب سودان اقای سلافا کی یر درخواست کرده است سربازان سازمان ملل به دلیل کارشکنی مرکز، پیش از همه پرسی در امتداد مرز شمال و جنوب مستقر شوند. دیپلمات ها می گویند این درخواست بررسی خواهد شد..
در خارطوم، پلیس ضد شورش به گروهی از حدود ۳۰ نفر از طرفداران استقلال جنوب که در یک گردهمایی حمایت از وحدت سودان ظاهر شدند، حمله کرد
.
در حالی که زمان برگزاری همه پرسی جنوب نزدیک می شود، تنش در سودان به دلیل ترس از فروپاشی دولت مرکزی ژنرال عمر بشیر که تحت تعقیب دادگاه بین المللی است رو به افزایش بوده است. بیشتر تحلیلگران پیش بینی می کنند که جنوبی ها از استقلال طرفداری خواهند کرد.
بعضی از کارشناسان میگویند که یکی از دلایل مانع تراشی بشیر گرفتن امتیاز از غرب و شورای امنیت است، بدین شکل که اگر نام او را که در فهرست مطلوبین به نام جنایت علیه بشریت و قتل و عام در دافور است، حذف کنند، او حتی با جدایی جنوب مخالفتی نخواهد کرد.
قرار است منطقه مرزی نفتخیز «آب یه» که مورد منازعه طرفین است در این باره که آیا بخشی از شمال باشد یا جنوب، جداگانه در ۹ ژانویه مورد همه پرسی مردم این منطقه قرار گیرد..
هیات شورای امنیت سازمان ملل متحد، که به دیدار چهار روزه از سودان پایان می دهد، روز جمعه نسبت به خشونت در منطقه دارفور سودان ابراز نگرانی کرد.
دولت سودان از سال ۲۰۰۳ با شورشیان دارفور در جنگ بوده است و تا کنون بیش از 300 هزار نفر کشته شده و به بیش از 20 هزار زن تجاوز شده است، عمر بشیر متهم درج یک دادگاه بین المللی به دلیل فرمان دستور حمله به مردم دافور است..