روزنامه فرامنطقهای الشرقالاوسط، تیتر صفحه نخست روز ۲۹ دسامبر (۸ دی) خود را به جنگ میان دولت و محافظهکاران ایران اختصاص داد.
بنابر گزارش تحلیلی این روزنامه، در دو سوی نزاع کنونی حاکمیت در ایران، دولت و محافظهکاران قرار دارند؛ نزاعی که در آن آیتالله خامنهای و سپاه پاسداران پشتیبان دولتاند و محافظهکاران پارلمان نیز میدانند که انتقاد آشکارا از دولت، رهبری را خشمگین میکند.
این روزنامه میافزاید، جنگ فرساینده قدرت میان محافظهکاران و دولت تندرو، ایران را به سوی نقطه تعیینکنندهای به پیش میراند.
به عقیده الشرقالاوسط، اردوگاه محافظهکاران با محوریت برادران لاریجانی (رؤسای پارلمان و قوه قضائیه) از یکسو، و اردوگاه دولت با محوریت محمود احمدینژاد و پشتیبانی رهبری و سپاه از سوی دیگر به پیش میروند، اما محافظهکاران از ترس خشم رهبری نمیتوانند چندان آشکارا از محمود احمدینژاد انتقاد کنند.
عبدالخالق عبدالله، تحلیلگر سیاسی دانشگاه امارات متحده عربی، در اینباره به الشرقالاوسط گفته است: «این جنگ نمیتواند احمدینژاد را از قدرت ساقط کند، اما ثمره آن پریشانی و آشفتگی امروز عرصه سیاست در ایران است».
این روزنامه در ادامه گزارش خود با اشاره به تأثیر انتقادهای شدید محافظهکاران بر انتخابات آینده مجلس در ایران مینویسد: «پرونده فساد مالی نزدیکان احمدینژاد، به ویژه معاون اول وی، اینک توسط یکی از ارکان محافظهکاران یعنی صادق لاریجانی پیگیری میشود که ریاست قوه قضائیه را در دست دارد، در حالی که برادرش علی لاریجانی در رأس فهرست ۲۶۰ نماینده پارلمان با صدور بیانیهای خطاب به دولت، به شیوه برکناری منوچهر متکی از وزارت خارجه اعتراض کردهاند».
برکناری متکی برای هماهنگی در سیاست خارجی
احمد فتفت، وزیر سابق و نماینده فراکسیون اکثریت پارلمان لبنان، در مصاحبه با روزنامه کویتی السیاسة، برکناری منوچهر متکی را در راستای هماهنگی بیشتر سیاست خارجی میان رهبری، دولت و حزبالله دانست و گفت: «سیاست خارجی تهران در گذشته خود را به این دادگاه بیتوجه نشان میداد، ولی ناگهان موضعش را تغییر داد و با این دادگاه مخالفت کرد».
یک تحلیلگر سیاسی روزنامه المستقبل، ارگان حزبی که رهبری آن را سعد حریری نخستوزیر لبنان بر عهده دارد، نیز در همسویی با این تحلیل نوشت: «خامنهای و احمدینژاد همچون گذشته در سیاست خارجی هماهنگ عمل میکنند و این هماهنگی از موضوعات کلان مانند پرونده هستهای تا دادگاه حریری را شامل میشود».
در حالی که پارلمان و دولت لبنان توقع داشتند که بر اساس عرف دیپلماتیک، دولت ایران به موضع دولت لبنان درباره رأی دادگاه بینالمللی ترور رفیق حریری احترام بگذارد، اما رهبر و دولت در مواضعی جداگانه و همسان، این دادگاه را فرمایشی و رأی آن را مردود خواندند.
یک هفته پس از حمله رهبر جمهوری اسلامی به رأی احتمالی دادگاه ویژه بینالمللی ترور رفیق حریری که در دیدار با امیر قطر صورت گرفت، سخنگوی وزارت خارجه ایران نیز رأی این دادگاه را پیشاپیش نامشروع خواند.
علی اکبر صالحی، سرپرست موقت وزارت امور خارجه ایرانرامین مهمانپرست در تازهترین نشست مطبوعاتیاش (۲۷ دسامبر/ ۶ دی) درباره علت مردود بودن رای دادگاه رفیق حریری گفت: «بهنظر میرسد این دادگاه اساسا یک جهتگیری سیاسی دارد و کسانی که موضوعات مربوط به این دادگاه را پیگیری میکنند به دنبال کشف حقیقت نیستند».
رفیق حریری، سیاستمدار مدافع استقلال لبنان از سوریه، و ۲۲ تن دیگر در سال ۲۰۰۵ میلادی در انفجاری در بیروت کشته شدند. حزبالله لبنان میگوید، در رأیی که هنوز اعلام نشده است «دادگاه بینالمللی به دروغ اعضای حزبالله را به دست داشتن در ترور نخستوزیر پیشین لبنان متهم کرده است».
علی اکبر صالحی، جانشین موقت منوچهر متکی در وزارت خارجه ایران، تحصیلات دانشگاهی خود را در لبنان سپری کرده و به زبان عربی با لهجه لبنانی تسلط دارد و در شرایط حساس این کشور، بیش از سفیران پیشین ایران در بیروت، میتواند از تواناییهای خود برای ارتباط با گروههای لبنانی بهره بگیرد.
اختلافی در سه جبهه
شبکه الجزیره نیز شامگاه ۲۹ دسامبر با انتشار بخشهایی از سخنان رهبر ایران درباره سران معترضان، و فاصله کوتاه این اظهارات با شروط محمد خاتمی برای مشارکت در انتخابات آینده، اختلاف کنونی در ایران را میان سه جبههی “رهبری و دولت از یکسو، اکثریت محافظهکار پارلمان از سوی دیگر و جنبش سبز از جهت سوم” توصیف کرد.
رييس جمهور پیشین ایران روز یکشنبه (۶ دی / ۲۷ دسامبر) حداقل شرطهای اصلاحطلبان را برای مشارکت در انتخابات آینده و عدم تحریم آن، آزادی زندانيان و ایجاد فضای آزاد برای همه احزاب و فراهم آوردن ساز و كاری برای برگزاری انتخابات سالم و آزاد اعلام کرد.
اما به فاصله کوتاهی پس از این اظهارات، آیت الله خامنهای بار دیگر معترضان را “فتنهگر” خواند و گفت: «هدف از فتنه سال گذشته، گمراه کردن مردم با طرح شعارهای حق، ولی با محتوای باطل بود».
محمدجواد اکبرین به نقل از صدای المان