آرایش نیروهای سیاسی در انتخابات آینده مجلس ولایت فقیه

By A A نوامبر28,2010

انتقاد های جسته و خریخته کنونی مجلس و توسط چند فرد، انتقاد کارکشته نبوده به قولی نه از حب علی بلکه از غیض معاویه بوده  است، و این به دلیل بی اعتنایی حامیان احمدی نژاد به انان که به عنوان مثال در سفرهای استانی و خارجی شرکت داده نمی شده اند،

و به همین دلیل و هنگام جمع کردن امضاء توسط علی مطهری و احمد توکلی از اصولگرایان منتقد دولت برای استیضاح احمدی نژاد با یک اشاره خامنه ایی و بعضی از فرماندهان سپاه، امضاهای خود را پس گرفته و کل قضیه را فراموش کردند.

با این تفاصیل تیم احمدی نژاد و حاکمان مسلط خواهان مجلسی هستند که با ان دغدغه نداشته باشند و حتی همین انتقاد های ابکی را هم بیان نکنند، به تفسیری در مورد انتخابات اینده مجلس و شکل صف بندی های جناح ها برای انتخابات اینده مجلس که در سایت حکومتی چاپ شده است ، در زیر توجه کنید.

رضا غبیشاوی –  سال آینده شمسی، ایران شاهد برگزاری انتخابات دوره نهم مجلس شورای اسلامی خواهد بود. درباره این انتخابات و سرنوشت آن گمانه زنی های بسیاری مطرح می شود اما ورود زودهنگام شخص محمود احمدی نژاد رئیس جمهور به رقابت های آن و دعوت از فعالان اصولگرا از جمله اصولگرایان سنتی مانند موتلفه  براي هم انديشي و البته استثنا كردن دیگر چهره های اصولگرا با محوریت علی لاریجانی، محسن رضایی و محمد باقر قالیباف و دیگر اصولگرایان منتقد دولت در مجلس مانند علی مطهری و احمد توکلی نشانه ای از اهمیت دو چندان این انتخابات است.

اهمیت انتخابات مجلس نهم

قطعا انتخابات سال آینده مجلس به عنوان محک اصلی و گامی مقدماتی برای انتخابات ریاست جمهوری 92 است تا فضای سیاسی ، جناح بندی ها و یارگیری ها شفاف تر شود. سه مجموعه از گروه ها و فعالان سیاسی حامیان دولت، اصولگرایان منتقد دولت و حامیان هاشمی رفسنجانی با محوریت و رهبری شخص وی، بازیگران عمده و اصلی انتخابات آینده مجلس هستند و ضمن حضور در این رقابت، نگاه آنها به انتخابات ریاست جمهوری 92 است.

این انتخابات برای دولت از اهمیت خاصی برخوردار است چرا که تلاش می کند برای همسو کردن مجلس با دولت، حامیان خود را وارد پارلمان کند و  با به دست گرفتن اکثریت مجلس، رئیس آینده قوه مقننه فردی از اردوگاه حامیان دولت باشد.

با وجود اینکه اصولگرایان اکثریت مجالس هفتم و هشتم (فعلی) را در اختیار داشته و دارند اما این دو مجلس به طور نسبی به میزان زیادی علیه برخی اقدامات و رفتارهای دولت نهم و دهم موضع گیری کردند و روند تقابل میان قوای مقننه و مجریه بارها به اوج خود رسید که گاه با ورود رهبری این اختلافات حل یا آتش بس برقرار شد.

حامیان دولت همچنین تلاش می کنند با پیروزی گسترده در انتخابات مجلس، ضمن وارد کردن ضربه کاری به اصولگرایان منتقد دولت، قدرت خود را برای ورود به کارزار انتخابات ریاست جمهوری تثبیت کنند و در اصطلاح رقیب آتی خود را زودهنگام شکست دهند.

در اين ميان هاشمی رفنسجانی در انتخابات سال آینده مجلس تلاش می کند با ورود نیروهای حامی خود به مجلس، زمینه را برای کاهش فشارها بر خويش و حامیانش فراهم  و مقدمات ایفای نقش تاثیر گذار در انتخابات آینده ریاست جمهوری را ميها کند ؛ این زمینه عبارت است از تشکیل جبهه فراگیر با محوریت چهره های شاخص اصولگرایان منتقد و حامیان هاشمی و باقی مانده اصلاح طلبان برای غلبه بر کاندیدای مورد حمایت دولت است.

اصولگرایان منتقد دولت نیز نگاه ویژه ای به انتخابات آینده مجلس دارند و به نوعی وزن کشی برای چهره های اصولگرای منتقد دولت به شمار می آید. آنها در برزخ ميان دولتي ها و طيف هاشمي ،‌ روزهاي سختي براي تصميم گيري دارند.

ورود زود هنگام شخص احمدی نژاد به کارزار انتخاب و انتشار خبر رسمی آن نشانه اهمیت  زائدالوصف انتخابات آينده است . احمدی نژاد همچنین سعی دارد با جذب سایر نیروهای سنتی اصولگرا مانند موتلفه یا نیروهایی که انتقادات کمتری از دولت دارند ، مانع از جذب آنها توسط اصولگرایان منتقد دولت شود و بیشترین شمار از اصولگرایان را به نام وحدت اصولگرایان، در اروگاه حامیان دولت جمع کند.

ریاست مجلس آینده

طیف منتقدان احمدی نژاد به رهبری علی لاریجانی، محسن رضایی و محمد باقر قالیباف برای انتخابات آینده تلاش خواهند کرد تا ضمن پیروزی در انتخابات پارلمانی در حوزه تهران و دیگر شهرها، علی لاریجانی دوباره در سمت ریاست مجلس ابقا شود تا همچنان رياست یکی از سه قوه را در اختیار داشته و در صحنه باشند و بدين سان قدرت آنها برای انتخابات ریاست جمهوری آینده افزایش یابد.

به احتمال بسيار علي لاریجانی در دوره آینده نيز از حوزه انتخابیه قم کاندیدا و حمایت مرجعیت و روحانیت را به همراه خواهد شد. در چنان صورتي طیف اصولگرایان منتقد دولت حتی اگر نتواند اکثریت پارلمان را در دس
ت بگیرد می توانند با ائتلاف با نمایندگان مستقل و اصلاح طلب و تاکید و حمایت روحانیت قم ریاست مجلس توسط لاریجانی را ادامه دهد.

اين در حالي است كه سیاست حامیان دولت برای ریاست مجلس آینده، هر فردی به جز لاریجانی است زیرا در این صورت برای دومین مرتبه پس از حداد عادل، شخصی که یک دوره چهارساله رئیس مجلس بوده، در دوره بعدی با وجود حضور در پارلمان سمتی غیراز ریاست مجلس را برعهده می گیرد و همین موضوع بر قدرت و تاثیرگذاری شخص علی لاریجانی و طیف اصولگرایان منتقد دولت تاثیر منفی خواهد داشت.

مهمترین متغیرهای موثر بر مشارکت مردم در انتخابات آینده مجلس

به صورت کلی سرانجام و نحوه اجراي هدفمندی یارانه ها، سرنوشت محاکمه مهدی هاشمی فرزند اکبر هاشمی رفسنجانی، رابطه هاشمی و رهبری ،‌ نحوه چينش قواي اصولگرايان و نيز وضعيت اصلاح طلبان” را مي توان مهم ترين متغيرهاي موثر در انتخبات اتي دانست.

البته در شهرهاي كوچك ،‌ وابستگي هاي قومي و خانوادگي نيز از عوامل موثر در انتخابات و ميزان مشاركت مردم است ولي در شهرهاي بزرگ و از جمله تهران به عنوان بزرگترین وپرجمعیت ترین شهر ایران، وابستگی های خانوادگی یا آشنایی های رودرو کمترین سهم را دراقبال مردم به کاندیداها داشته و گرایش های سیاسی نقش محوری را درکسب رای کاندیداها دارد.

در انتخابات دوره قبل مجلس در تهران به ترتیب فهرست 30 نفره جبهه متحد اصولگرایان (با حضور اکثریت حامیان دولت)، فهرست اصلاح طلبان و سپس فهرست اصولگرایان منتقد دولت (با محوریت سه چهره علی لاریجانی، محسن رضایی و محمد باقر قالیباف – هر چند كه فهرست نهايي مورد وفاق شان نبود-) بیشترین رای را کسب کردند ، در نتیجه فهرست نخست به مجلس راه یافت.

هم اکنون با حذف یا تضعیف کامل فهرست اصلاح طلبان وپیش بینی فقدان حضور جدی آنها ، رقابت اصلی میان دو فهرست حامیان دولت و اصولگرایان منتقد دولت و طيف هاشمي خواهد بودKamenaii__Revolation_Guard
.

البته در فهرست حاميان دولت ،‌قطعا تفاوت هاي مهمي نسبت به دوره قبل را شاهد خواهيم بود به عنوان مثال فهرست حامیان دولت از برخی چهره های اصولگرا مانند علی مطهری خالی خواهد شد.

لذا در تهران، رقابت اصلی میان دو طیف حامیان دولت و اصولگرایان منتقد دولت خواهد بود . در این مرحله حامیان هاشمی رفسنجانی نیز سعی خواهند کرد با ائتلاف با اصولگرایان  منتقد دولت زمینه پیروزی این مجموعه را فراهم کنند.

مهمترین عامل تاثیر گذار در انتخاب رای دهندگان در تهران در درجه نخست کیفیت اجرای طرح هدفمندی یارانه ها و تاثیرات آن و در درجه دوم ماجرای محاکمه مهدی هاشمی فرزند اکبر هاشمی رفسنجانی است.

عامل دوم باعث می شود جو سیاسی دوباره در جامعه اوج بگیرد و موضوع اکبر هاشمی رفسنجانی دوباره بر سرزبان ها بیفتد . همین عامل می تواند بخشی از توده جامعه را به سمت صندوق های رای هل دهد.

با این حال پیش بینی می شود در تهران هیچ فهرستی نتواند پیروزی کامل را کسب کند و مجموعه ای از حامیان دولت  (یک سوم)و  اصولگرایان منتقد دولت (دو سوم) کرسی های تهران در مجلس را در اختیار خود بگیرند.

در کلان شهرها و شهرهای بزرگ ، میزان رای دهی براساس معیارهای خویشاوندی و آشنایی از نزدیک کمتر از روستاها و شهرستان ها ولی نسبت به تهران ، بیشتر است . در این مناطق در صورت اجرای موفقیت آمیز طرح هدفمندی یارانه ها، میزان شرکت کنندگان در پای صندوق های رای پررنگ تر خواهد شد.

در شهرهای کوچک و روستاها اقبال عمومی به مانند همیشه خوب خواهد بود. در صورتی که طرح هدفمندی یارانه ها هر نتیجه ای پیدا کند یا اینکه هر اتفاقی مهمی در کشور رخ دهد بازهم حوزه های رای گیری در این مناطق با حضور خوب رای دهندگان همراه خواهد شد چرا که در این مناطق روابط خویشاوندی و آشنایی از نزدیک نقش مهمی را در انتخاب شدن افراد ایفا می کند و گرایش های سیاسی از اهمیت بسیار کمتری برخوردار است.

در برخی حوزه ها، برخی از افراد فارغ از جهت گیری سیاسی شان به طور سنتی و طبیعی رای می آورند به عنوان مثال  می توان به علاء الدین بروجردی از حوزه بروجرد استان لرستان، جاسم ساعدی از حوزه شوش استان خوزستان یا پورفاطمی از حوزه دشتستان استان بوشهر اشاره کرد.

موفقیت طرح هدفمندی یارانه ها و محاکمه مهدی هاشمی فرزند اکبر هاشمی،  عوامل مهمی در زمینه سازی پیروزی حامیان دولت در سایر حوزه های انتخابیه نیز هستند.

مهدی هاشمی و انتخابات مجلس نهم

بخشی از اقبال به احمدی نژاد و رای او در انتخابات سال گذشته ریاست جمهوری، طرح موضوع ه
اشمی رفسنجانی و اتهام زنی به او در مناظره های قبل ازانتخابات بود. همانطور که در انتخابات ریاست جمهوری 84 نیز هیچ عاملی به اندازه رقابت با هاشمی رفسنجانی نمی توانست به پیروزی احمدی نژاد کمک کند.

قطعا موضوع محاکمه مهدی هاشمی نیز می تواند ضمن تثبیت اتهامات علیه فرزندان هاشمی رفسنجانی، دوباره روند حمایت از احمدی نژاد را شارژ کند.

اصلاح طلبان

بسياري از چهره هاي مطرح اصلاح طلبان هم اکنون درگير مساله زندان و دادگاه و محاكمه هستند. آنها همچنین به دلیل زیرسئوال بردن سازوکار نظارتی شورای نگهبان  توجیهی برای حضور در انتخابات مجلس با وجود نظارت همین شورای نگهبان نخواهند داشت.

البته بخشی از اصلاح طلبان باقی مانده در قدرت یا آن بخش که به طور رسمی و علنی ، موضوع تقلب در انتخابات ریاست جمهوری سال گذشته را مطرح نکرد می تواند برای حضور در رقابت های انتخابات مجلس ، هر چند  كم رنگ برنامه ریزی کند.

اصلاح طلبان حاضر در قدرت به فراکسیون اقلیت مجلس و اصلاح طلبان حاضر در مجمع تشخیص مصلحت نظام محدود می شوند.

اصلاح طلبان برای ورود به مجلس آینده ، از راه حوزه انتخابیه تهران نمی توانند به مجلس راه یابند و در تهران هیچ موفقیتی را کسب نخواهند کرد مگر آن كه  بتوانند رأي دهندگان  خود در پايتخت را به پاي صندوق هاي رأي بياورند. از آن سو، چهره های اصلاح طلب نیز با حداقل نفرات در انتخابات مجلس از حوزه تهران حضور خواهند یافت.

بنابراين ،‌امید نخست اقلیت اصلاح طلب فعلی در مجلس برای حفظ جایگاه خود ، راهیابی به مجلس از حوزه هایی در شهرستان ها با اتکا به موقعیت های غیرسیاسی است.

در این زمینه می توان پيش بيني كرد از میان اصلاح طلبان، دو قلوهای حزب اسلامی کار و خانه کارگر به رهبری علیرضا محجوب و حسین کمالی وارد کارزار انتخابات از حوزه تهران خواهند شد.

حسین کمالی وزیر اسبق وزیر کار هم اکنون در دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام فعالیت می کند و در دیدارهای عمومی هاشمی نیز در کنار وی حضور دارد.

با توجه به وضعيت جبهه اصلاح طلبان و فقدان مركزيت رسمي قابل اتكا براي اين جريان ،‌تنها گزينه اي كه مي تواند در شرايط كنوني محوريت اصلاح طلبان در انتخابات مجلس باشد ، كسي نيست جز هاشمي رفسنجاني كه آن هم ذكرش در سطرهاي بالا رفت.

نتیجه انتخابات

در فرض عدم شرکت جدی اصلاح طلبان در انتخابات ، احتمال این که نمایندگان تهران ، ترکیبی از اصولگرایان حامی و منتقد دولت باشند ، جدی است که البته ، این هم بستگی به میزان مشارکت مردم دارد .

در شهرستان ها نیز ، توفیق حامیان دولت ، بستگی ویژه ای به موفقیت یا ناکامی طرح هدفمندی دارد .هر چند که متغیرهای قومی و نیز وجاهت برخی اشخاص محلی ، فارغ از گرایش های سیاسی ، خاصه در مناطق کم جمعیت تر ، قطعاً در نتیجه آرای حوزه های انتخاباتی مؤثر خواهد بود.

اتفاقات ناگهانی و غیرپیش بینی نشده

ایران به ویژه از زمان انتخاب احمدی نژاد به عنوان رئیس جمهور در سال 84 به دور از تمامی پیش بینی ها و نظرسنجی ها، در مسیر اتفاقات پیش بینی نشده ولی تاثیر گذار و سرنوشت ساز قرار گرفته است. هرچه که از این زمان به سمت جلو حرکت می کنیم بر شمار این اتفاقات افزوده می شود و قطعا در سه سال آینده نیز برتعداد این گونه رویدادها اضافه خواهد شد. اتفاقاتی که می توانند مسیر همه چیز را تغییر دهند و سرنوشتی غیرقابل پیش بینی را برای حوادث و رویدادها رقم بزنند.

By A A

Related Post